BBC: TỰ VẢ VÀO MIỆNG MÌNH

 Nếu RFA từng đưa tin phản ánh Hải Điếu cày mất tay, rồi lại… mọc ngón tay, nhưng còn chỉ rõ được nguồn do gia đình hay nhà zân chủ trong nước cung cấp/bịa chuyện thì xem ra BBC còn chẳng thèm cho…nguồn mà cứ thoải mái tung tin.

Ví dụ cụ thể được đưa ra là BBC vừa đưa tin “Báo VN gỡ bài về chiến tranh biên giới” ngày 13/2/2014 đang khiến các diễn đàn trên mạng bình phẩm cả ngày không bới hết ..sạn, kèm theo lời an ủi rằng báo lá cải RFA cũng không phải cảm thấy hổ thẹn đơn độc vì BBC còn hơn trình lá cải của RFA nhiều.

 

1. Trong bài viết trên có đoạn BBC khẳng định “Cho tới giờ, cuộc chiến biên giới 1979 vẫn không được ghi nhận trong sách giáo khoa lịch sử và gần như không được nhắc tới trong báo chí chính thống”. Một nhận định có vẻ chắc chắn được copy, nhặt nhạnh ở “nguồn tin” nào đó mà BBC lượm lặt được, song vội vã kết luận không với sự kiểm chứng, hay đơn giản nhất là sử dụng chính công cụ google. Những nhận định tương tự năm trước đã được nhiều bạn Blogger chứng minh bằng nội dung sách giáo khoa lịch sử lớp 9 và 12 với chương mục riêng về cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc trong giai đoạn 1975-1979 tự thuở nào. Đồng thời họ còn cung cấp cho hàng loạt truyện tranh, báo chí, pano cổ động, tác phẩm văn học…về chủ đề chiến tranh biên giới này. Cách xử lý tin này của BBC xem ra ngang ngửa với trang tin chống Cộng hạng bét là Nhật ký yêu nước đã từng được Võ Khánh Linh đưa trong bài “ Lỗi khó đỡ của đám Nhật ký yêu nước Mỹ” về việc tung tin vịt về Nghĩa trang liệt sỹ người Trung Quốc tại Lào Cai là nghĩa trang của những người lính Trung Quốc xâm lược Việt Nam năm 1979!?!

2. Nói về thông tin báo chí Việt Nam bị Ban Tuyên giáo ngăn cản đưa tin về chiến tranh Biên giới phía Bắc, BBC đưa tin theo cách thức không hơn “tin vịt” là mấy. Mời đọc trích dẫn:

“Một số nguồn khả tín trong lĩnh vực báo chí nói với BBC cả tuần trước đó, các báo lớn "đã nhận được chỉ đạo" về hạn chế tin bài.
Một nhà báo, đề nghị giấu tên, nói theo chỉ đạo, các báo bị hạn chế gần như không được đưa tin.
Một người khác thì nói các báo không bị buộc phải hoàn toàn im lặng, nhưng khi viết bài đưa tin "phải sử dụng cứ liệu cụ thể, không suy diễn”.
Cùng một vấn đề nhưng đưa theo kiểu “chập cheng”, “lững lờ”, bỏ bom cho bạn đọc muốn hiểu thế nào thì hiểu, muốn tin nguồn “khả tín” nào thì tin. Không hiểu có báo chí quốc tế nào đạt được “trình” này không? 

3. Trên thực tế lý do khiến báo Một thế giới bị hạ bài thì BBC tiệt nhiên không điều tra (hay chẳng tội gì phải mất công điều tra, chỉ cần ghi nhận hiện tượng rồi suy diễn bản chất là đủ chăng?). Các blogger trên mạng đã bình luận, lý do bài báo trên Một Thế giới bị hạ không phải vì Ban Tuyên giáo cấm, mà vì tác giả là nhà báo Đào Tuấn viết sai sự thật đại ý rằng khi Trung Quốc đánh sang ta thì Việt Nam hoàn toàn bị bất ngờ, trên biên giới không có quân; chỉ có dân quân du kích nhưng có người nhưng không có vũ khí... Thực tế, trận chiến này ta không hề bị động, có kế hoạch và chuẩn bị kỹ càng về phương thức, huấn luyện và chỉ đạo thống nhất trong chiến tranh Biên giới phía Bắc đã được blogger Linh Nguyễn tổng hợp tại đây: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1839281242877464&set=a.1649934088478848.35305.100003868198858&type=1

Và hình như còn khá nhiều hạt sạn khác trong bài báo trên đang bị các bạn đọc soi, nhưng Ban biên tập cứ lặng lẽ rút bài không hề đính chính lý do. Đây thực ra tình trạng chung của mấy báo chí thương mại của Việt Nam, thích ăn theo những bài, sự kiện nóng bỏng, nhưng không chịu kiểm định/thẩm tra nội dung trước khi đăng tải, vô tình tạo ra các “miếng mồi béo bở” cho các báo cuốc tế như BBC thoải mái khai thác hết ngày nọ tháng kia với tung tin, bình loạn mải miết về cái sự “kiểm duyệt báo chí”, “không có tự do ngôn luận” ở Việt Nam!

4. Hơn nữa đòn câu view thiện nghệ của BBC và mấy trang tin cuốc tế này còn nằm ở kỹ nghệ đã thành thói quen, trước các sự kiện nhạy cảm, biết trước báo chí ta đã rậm rịch chuẩn bị đợi đến ngày đến tháng sẽ cho ra lò sản phẩm, là chạy trước, đón đầu, giật tít  kiểu như bài “Việt Nam im tiếng trước ngày đánh dấu Chiến tranh biên giới” của VOA với tin tung ra là “báo chí trong nước nhận được một chỉ thị mật từ Ban Tuyên giáo Trung ương liên quan tới việc đưa tin về Cuộc chiến Biên giới Việt - Trung, khiến nhiều cơ quan báo chí lớn ở Việt Nam đã chuẩn bị sẵn các bài viết về sự kiện xảy ra năm 1979, nhưng hiện đang ở trong tình thế ‘tiến thoái lưỡng nan””.  Thực tế báo chí nào chả đợi đến khi sát sự kiện diễn ra mới ồ ạt cho ra lò, như lần này khoảng ngày 14/2 hàng loạt báo đã đăng nhiều bài về cuộc chiến này như Dân trí, Petrotime, VnExpress, Báo mới…

Chắc hẳn kiểu bình luận trên của VOA và mấy trang tin khác phải chăng là xào lại từ “nguồn tin khả tín” của BBC chăng? Phong cách đưa tin theo kiểu “xác tín” từ một nguồn giời ơi, rồi lao vào xào nấu cho thành sản phẩm của mình xem ra đã là căn bệnh khá trầm trọng của mấy trang tin cuốc tế, thoải mái lấy “tín nhiệm” của bản thân ra “bảo hành”, bảo kê của giới showbiz dân chủ/nhân quyền cuốc tế làm căn cứ “chấm điểm” về tự do ngôn luận, báo chí, dân chủ, nhân quyền các quốc gia “thấp cổ bé hỏng” chăng?

5.Phát hiện khác được tố giác là BBC đã âm thầm sửa bài viết nói trên. Bài viết nguyên thủy không hề có ý kiến của ông Nguyễn Thế Kỷ, nhưng đã BBC được “bí mật” sửa phải để “chữa ngượng”, tăng tính thuyết phục, tăng tính “khách quan” cho bài báo. Tuy nhiên do bài gốc của BBC đã loan tải rộng trên mạng nên dễ dàng tìm thấy hai bài khác nhau trong cùng một tiêu đề này. Phải chăng vì tự xem mình là trang tin điện tử “tự do” nên BBC cứ việc thoải mái tự biên, tự sửa, chẳng sợ bị đàm tiếu hay tố cáo gì cả nếu đưa tin không đảm bảo chính xác?

 

 Nguyên gốc bài "Báo VN gỡ bài về chiến tranh biên giới" của BBC không hề đả động gì tới ý kiến của ông Ng Thế Kỷ

6. Không chỉ có tài “lá cải”, BBC còn rất có tài trong việc đâm bị thóc, chọc bị gạo đã được bạn Hương Lan Lê phát giác:

“BBC tiếng Việt : Chính Quyền VN "hèn với giặc ác với dân" với không bảo vệ được ngư dân, không dám đối đầu với TQ
https://www.facebook.com/BBCVietnamese/posts/649841118361967
BBC tiếng Trung: Chính Quyền TQ "hèn với giặc ác với dân", không bảo vệ được ngư dân, không dám đối đầu với VN
http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-china-21013445”

Với trình này, BBC lộ nguyên hình là kẻ “giật dây” không ngoài tham vọng “thầy dùi” cho dân hai nước Việt Trung cùng bất mãn với chính quyền “cộng sản”, khoét sâu thù hằn giữa hai dân tộc, ai là người được hưởng lợi thì BBC biết rất rõ!

Võ Khánh Linh