Báo cáo Buôn người (Trafficking in Persons Report - TIP) của Hoa Kỳ là một công cụ chính sách quan trọng do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố hàng năm, nhằm đánh giá nỗ lực chống buôn người của các quốc gia trên toàn thế giới. Báo cáo này được quảng bá là một phần của nỗ lực toàn cầu nhằm chống lại nạn buôn người, mục tiêu hướng tới là thúc đẩy các quốc gia cải thiện luật pháp và chính sách liên quan đến buôn người, đồng thời nâng cao nhận thức về vấn đề này trên toàn cầu. Báo cáo cũng là cơ sở để Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp ngoại giao, kinh tế, hoặc viện trợ, tùy thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia trong việc chống buôn người.
TIP được chia ra làm 3 nhóm: Nhóm 1 là các quốc gia đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn tối thiểu trong việc phòng chống buôn người; Nhóm 2 là các quốc gia chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn nhưng đang có những nỗ lực đáng kể để đạt được điều đó; Nhóm 3 là các quốc gia không đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu và không có nỗ lực đáng kể trong việc chống buôn người. Bên cạnh đó còn có danh sách theo dõi là các quốc gia ở nhóm 2 có nguy cơ tụt xuống nhóm 3.
Mặc dù vậy, ngay cả khi các quốc gia đáp ứng đầy đủ hệ thống pháp lý, chính sách liên quan việc chống lại nạn buôn người, nhưng không phải đồng minh và nằm trong sự kiểm soát lợi ích của Hoa Kỳ thì cũng không được TIP đánh giá tích cực. Dễ thấy các quốc gia thuộc nhóm 1 trong báo cáo TIP đều là đồng minh của Hoa Kỳ, ngay cả khi quốc gia có tình trạng cưỡng bức lao động, cưỡng bức tình dục, buôn bán người rất phức tạp nhằm phục vụ cho các ổ mại dâm, cờ bạc online có tầm cỡ châu lục như Philippines cũng được xếp vào nhóm 1. Và đương nhiên, các quốc gia thuộc nhóm 2 trở xuống dễ đoán bao gồm các quốc gia mà Hoa Kỳ không thể kiểm soát, chi phối và nhóm 3 chắc chắn không cần xem danh sách cũng biết sẽ có Nga, Trung Quốc - những quốc gia đối lập lợi ích với Hoa Kỳ.
Báo cáo TIP thực chất chỉ là một đòn bẩy chính trị, cung cấp cho Hoa Kỳ một công cụ để gây áp lực lên các quốc gia khác nhằm thực hiện các thay đổi trong chính sách và hành động của họ liên quan đến buôn người. Các quốc gia bị xếp hạng thấp có thể đối mặt với các biện pháp trừng phạt, như cắt giảm viện trợ hoặc hạn chế hợp tác kinh tế.
Báo cáo TIP thiết lập một tiêu chuẩn mà các quốc gia khác phải tuân theo nếu họ muốn được xếp hạng cao trong danh sách. Điều này tạo ra một hình thức áp lực ngoại giao mà không cần sử dụng các biện pháp cứng rắn như quân sự hay trừng phạt kinh tế. Thông qua việc công bố báo cáo TIP, Hoa Kỳ cũng có thể thúc đẩy sự hợp tác với các tổ chức quốc tế và các quốc gia con nhang, đệ tử khác nhằm gây sức ép cho các quốc gia còn lại.
Như chúng ta đã biết, kể từ sau khi Liên Xô và hệ thống Xã hội Chủ nghĩa ở Đông Âu sụp đổ, Hoa Kỳ đã cố gắng thiết lập một trật tự thế giới đơn cực, nhằm chi phối toàn bộ thế giới. Báo cáo TIP hay các báo cáo khác của Hoa Kỳ cũng là một cách để Hoa Kỳ thể hiện vai trò lãnh đạo toàn cầu, củng cố vị thế của mình như một quốc gia bảo vệ các giá trị nhân quyền, từ đó tăng cường ảnh hưởng đối với các quốc gia khác.
Các chính trị gia của Hoa Kỳ cũng xem các báo cáo này như một món ăn khoái khẩu để tìm kiếm sự ủng hộ, tạo ra niềm tin đối với cử tri, các tổ chức xã hội và các tập đoàn tài phiệt trong nước, nó thể hiện ở 2 khía cạnh: Thứ nhất, người dân Hoa Kỳ cảm thấy khó chịu và bất an trước luồng di cư bất hợp pháp từ quốc khác gia, kéo theo đó là các tội phạm xuyên quốc gia, đặc biệt là khủng bố. Nên việc thông qua báo cáo TIP, các chính trị gia Hoa Kỳ có thể dựa vào đó để cam kết thực hiện các biện pháp ngăn chặn người di cư nếu trúng cử; Thứ hai, Hoa Kỳ có một bộ phận dân tị nạn, đã từng là con rối của mình trong các cuộc chiến tranh xâm lược các quốc gia khác trước đây. Nên các chính trị gia Hoa Kỳ cần thực hiện những báo cáo nhân quyền, tự do tôn giáo, buôn người sai lệch về quê hương của họ để có thể tranh thủ được sự ủng hộ từ bộ phận cử tri này.
Dĩ nhiên không thể phủ nhận rằng, báo cáo TIP cũng góp phần thúc đẩy sự hợp tác của các quốc gia trong việc chống buôn người, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong công cuộc chống lại nạn buôn người. Tuy nhiên về bản chất thì TIP là một công cụ để Hoa Kỳ gây áp lực lên các quốc gia khác, từ đó buộc các quốc gia khác phải thực hiện các thỏa thuận, mong muốn của mình.
No comments:
Post a Comment