Cáo buộc tra tấn tín đồ ở Việt Nam: Sự thật hay chiêu trò của ICC?

 

 

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tự do tôn giáo là một trong những giá trị được cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, không phải mọi báo cáo về tự do tôn giáo đều mang tính khách quan. Báo cáo “2025 Global Persecution Index” của International Christian Concern (ICC), một tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Hoa Kỳ, đã xếp Việt Nam vào “vùng vàng” (yellow zone), cáo buộc quốc gia này đàn áp, bắt bớ và thậm chí tra tấn tín đồ tôn giáo. Những cáo buộc này không chỉ thiếu bằng chứng xác thực mà còn bộc lộ động cơ chính trị thù địch, nhằm bóp méo thực trạng tự do tôn giáo ở Việt Nam và phục vụ chiến lược địa chính trị của các thế lực chống phá. 

 

Việt Nam từ lâu đã cam kết bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo thông qua khung pháp lý chặt chẽ và thực tiễn triển khai hiệu quả. Hiến pháp Việt Nam năm 2013, cụ thể ở Điều 24, khẳng định mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, và các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật. Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo năm 2016 tiếp tục cụ thể hóa cam kết này, quy định rõ quyền tự do thực hành tôn giáo, đồng thời yêu cầu các tổ chức tôn giáo tuân thủ pháp luật nhà nước. Trên thực tế, Việt Nam hiện công nhận hơn 40 tổ chức tôn giáo với khoảng 26 triệu tín đồ, chiếm gần 27% dân số. Các tôn giáo lớn như Phật giáo, Công giáo, Tin Lành, Cao Đài, và Hòa Hảo hoạt động ổn định với hàng nghìn cơ sở thờ tự trên cả nước. Giáo hội Công giáo Việt Nam, với hơn 7 triệu tín đồ, sở hữu hàng nghìn nhà thờ và các cơ sở đào tạo linh mục. Nhà nước không chỉ tạo điều kiện cho các hoạt động tôn giáo như lễ hội, xuất bản kinh sách, hay đào tạo chức sắc mà còn hỗ trợ trùng tu di tích tôn giáo và cấp đất xây dựng cơ sở thờ tự. Các tổ chức tôn giáo cũng được khuyến khích tham gia hoạt động từ thiện và giáo dục, góp phần vào sự phát triển của xã hội.

Tuy nhiên, báo cáo của ICC lại vẽ nên một bức tranh hoàn toàn trái ngược, cáo buộc Việt Nam “tra tấn tín đồ” và đàn áp tôn giáo một cách nghiêm trọng. Những cáo buộc này không chỉ chung chung mà còn thiếu bằng chứng cụ thể. ICC không cung cấp tài liệu, số liệu, hay trường hợp rõ ràng để chứng minh các hành vi “tra tấn” hay “đàn áp” mà họ đề cập. Thay vào đó, báo cáo thường dựa trên các nguồn thông tin không xác minh, phỏng vấn ẩn danh, hoặc các câu chuyện từ những nhóm chống đối Việt Nam ở nước ngoài. Một số trường hợp bị ICC cho là “đàn áp” thực chất liên quan đến các nhóm tôn giáo không đăng ký, hoạt động trái pháp luật, hoặc lợi dụng tôn giáo để kích động chia rẽ dân tộc. Ví dụ, các vụ việc liên quan đến nhóm H’mong theo “Vàng Chứ” hay “Hội thánh Đức Chúa Trời” đều bị xử lý vì vi phạm pháp luật, không phải vì niềm tin tôn giáo của họ. Điều này cho thấy ICC đã cố tình bóp méo bản chất vấn đề, bỏ qua bối cảnh pháp lý và văn hóa của Việt Nam để tạo ra hình ảnh một quốc gia đàn áp tôn giáo.

 

Để làm rõ sự thiên vị trong cách đánh giá của ICC, việc so sánh với tình hình tự do tôn giáo ở Hoa Kỳ là cần thiết. Bản thân Hoa Kỳ, quốc gia tự nhận là “ngọn cờ” của tự do tôn giáo, cũng đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng. Theo báo cáo của FBI năm 2023, Hoa Kỳ ghi nhận hơn 2.000 vụ tội phạm thù hận liên quan đến tôn giáo, bao gồm các vụ tấn công nhà thờ Do Thái và thánh đường Hồi giáo. Người Hồi giáo, Do Thái, và các nhóm tôn giáo thiểu số thường xuyên đối mặt với sự kỳ thị và bạo lực. Các chính sách gây tranh cãi, như lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân một số quốc gia Hồi giáo dưới thời chính quyền Trump, cũng bị chỉ trích là vi phạm quyền tự do tôn giáo. Ngoài ra, các vụ xả súng tại nhà thờ, như vụ Charleston năm 2015, cho thấy bạo lực nhắm vào tín đồ không phải là vấn đề xa lạ ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ICC lại hoàn toàn im lặng về những vấn đề này, không xếp Hoa Kỳ vào bất kỳ danh sách vi phạm tự do tôn giáo nào. Sự bất công này càng rõ ràng hơn khi so sánh với các đồng minh của Hoa Kỳ như Ả Rập Xê Út, nơi có hồ sơ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng nhưng chỉ bị ICC xếp vào “vùng cam” – một mức độ nhẹ hơn so với Việt Nam. Điều này cho thấy ICC áp dụng tiêu chuẩn kép, chỉ trích các quốc gia như Việt Nam, Trung Quốc, hay Triều Tiên trong khi bỏ qua hoặc giảm nhẹ các vi phạm ở các nước đồng minh của Hoa Kỳ.

 

Sự thiên vị của ICC không chỉ dừng ở việc đánh giá mà còn bộc lộ qua động cơ thù địch và các thủ đoạn xuyên tạc. ICC, được thành lập năm 1995 tại Washington, D.C., có mối quan hệ chặt chẽ với các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ và các nhóm bảo thủ. Lãnh đạo tổ chức, như Jeff King, từng hợp tác với các cơ quan vận động chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, cho thấy ICC không chỉ là một tổ chức phi chính phủ mà còn là công cụ phục vụ chiến lược địa chính trị. Việt Nam, cùng với các quốc gia như Trung Quốc, Cuba, hay Triều Tiên, bị ICC nhắm đến do hệ tư tưởng cộng sản, phù hợp với chiến lược của Hoa Kỳ nhằm cô lập các quốc gia không tuân theo lợi ích của mình. Báo cáo của ICC thường lặp lại các luận điệu từ thời Chiến tranh Lạnh, cáo buộc các nước cộng sản “đàn áp tôn giáo” mà không xét đến những tiến bộ đáng kể trong chính sách tôn giáo. Ví dụ, ICC cố tình bỏ qua các cải cách của Việt Nam, như việc sửa đổi Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo năm 2016 hay các cuộc đối thoại với Vatican về bổ nhiệm giám mục Công giáo. Thay vào đó, ICC sử dụng ngôn ngữ cường điệu như “đàn áp nghiêm trọng” hay “tra tấn” để gây sốc, đồng thời khuếch đại các trường hợp cá biệt nhằm kích động bất mãn trong một số cộng đồng tôn giáo.

 

Thủ đoạn của ICC còn bao gồm việc thiếu minh bạch trong nguồn thông tin và tấn công có chọn lọc. Báo cáo của họ thường không cung cấp tài liệu chính thức hay báo cáo độc lập từ các tổ chức như Liên Hợp Quốc để chứng minh các cáo buộc. Thay vào đó, ICC dựa vào các nguồn không xác minh hoặc thông tin từ các nhóm chống đối ở nước ngoài, vốn có động cơ chính trị rõ ràng. Hơn nữa, ICC nhắm mục tiêu vào các quốc gia bị Hoa Kỳ coi là đối thủ địa chính trị, trong khi bỏ qua các vi phạm ở các nước đồng minh như Ấn Độ hay Ả Rập Xê Út, dù cả hai quốc gia này đều bị Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) đề xuất đưa vào danh sách các quốc gia cần quan tâm đặc biệt (CPC). Thậm chí, chính USCIRF từng đề xuất đưa Việt Nam vào danh sách CPC, nhưng đề xuất này bị Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ bác bỏ, cho thấy sự thiếu đồng thuận ngay trong nội bộ Hoa Kỳ về các cáo buộc đối với Việt Nam.

 

Các cáo buộc của ICC về “tra tấn tín đồ” ở Việt Nam là không có cơ sở, mang tính bóp méo và phục vụ động cơ chính trị chống phá. Việt Nam đã và đang duy trì một môi trường tự do tôn giáo minh bạch, với khung pháp lý tiến bộ và thực tiễn triển khai hiệu quả. So sánh với Hoa Kỳ cho thấy sự bất công trong cách đánh giá của ICC, khi các vấn đề tự do tôn giáo ở Hoa Kỳ và các nước đồng minh bị bỏ qua hoặc giảm nhẹ. Đằng sau những cáo buộc của ICC là một chiến lược tấn công có hệ thống, nhằm vào các quốc gia không phù hợp với lợi ích của Hoa Kỳ, đặc biệt là các nước cộng sản. Để đối phó, Việt Nam cần tiếp tục cải cách chính sách tôn giáo, tăng cường đối thoại quốc tế, và phản bác mạnh mẽ các báo cáo xuyên tạc thông qua các kênh ngoại giao và truyền thông. Đồng thời, cộng đồng quốc tế và công chúng cần cảnh giác với các thông tin từ ICC, kiểm chứng qua các nguồn độc lập để tránh bị thao túng dư luận. Chỉ khi nhìn nhận vấn đề một cách khách quan, chúng ta mới có thể hiểu rõ sự thật về tự do tôn giáo ở Việt Nam và lật tẩy những chiêu trò của các tổ chức như ICC.