Sự thật đằng sau cáo buộc về Thượng tọa Thach Quy Lay: Khi công lý bị lợi dụng vụ việc Chùa Tro Nom Sek cho âm mưu chính trị

Trong những ngày gần đây, một số báo cáo quốc tế lại tiếp tục gây xôn xao dư luận khi nhắc đến vụ việc liên quan Thượng Tọa Thach Quy Lay tại chùa Tro Nom Sek, tỉnh Vĩnh Long. Đáng chú ý, Nhóm Công Tác Về Bắt Giữ Tùy Tiện (WGAD) của Liên Hợp Quốc đã công bố nhận định cho rằng việc xử lý Thượng Tọa Thach Quy Lay là một hình thức đàn áp tôn giáo và bắt giữ tùy tiện. Những kết luận này nhanh chóng trở thành công cụ để một số tổ chức phản động lưu vong lợi dụng, thổi phồng thành “bằng chứng” cáo buộc Việt Nam vi phạm nhân quyền. Tuy nhiên, nếu đặt sự việc dưới lăng kính pháp lý và thực tiễn tại địa phương, có thể thấy rõ rằng các luận điệu trên hoàn toàn thiếu căn cứ, phiến diện và đi ngược với bản chất của sự thật.

Việc cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra hành chính tại chùa Tro Nom Sek xuất phát từ những dấu hiệu vi phạm liên quan đến an ninh quốc gia và lợi dụng tôn giáo để kích động chia rẽ. Khi lực lượng chức năng thi hành nhiệm vụ, Thượng Tọa Thach Quy Lay đã có hành vi gây rối, cản trở và vi phạm Điều 157 Bộ luật Hình sự về tội bắt giữ, giam giữ hoặc chiếm giữ người trái pháp luật. Vì vậy, việc áp dụng biện pháp xử lý là hoàn toàn hợp pháp, phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam, bảo đảm nguyên tắc minh bạch, có quyền bào chữa, có sự tham gia của luật sư và tiến trình xét xử công bằng. Điều đáng nói, hoạt động kiểm tra tại chùa không phải là “phá hủy” hay “đàn áp” như cách mà một số thế lực xuyên tạc, mà đơn thuần là biện pháp hành chính cần thiết nhằm bảo vệ trật tự xã hội, đảm bảo quyền lợi chung của cộng đồng.

Trái ngược với tinh thần thượng tôn pháp luật của Việt Nam, báo cáo của WGAD lại lựa chọn cách tiếp cận thiên lệch, khi chỉ dựa trên nguồn thông tin từ các tổ chức phản động lưu vong như Liên Đoàn Khmer Kampuchea-Krom (KKF) hay Tổ chức Nhân Quyền Nền Tảng (HRF). Chính các tổ chức này, với động cơ chính trị và lợi ích tài chính, đã tìm mọi cách bóp méo vụ việc để biến nó thành công cụ vận động quốc tế chống phá Việt Nam. Điển hình, KKF tổ chức biểu tình tại Phnom Penh, kêu gọi Campuchia can thiệp vào vấn đề nội bộ Việt Nam và cáo buộc “đàn áp tôn giáo” tại chùa Tro Nom Sek. HRF thì lợi dụng vụ việc này như một chiêu trò gây quỹ, nộp đơn kiến nghị lên WGAD để kêu gọi tài trợ từ các quỹ phương Tây, tô vẽ hình ảnh “nạn nhân đàn áp” nhằm trục lợi chính trị. Những hành vi này cho thấy rõ mục tiêu của họ không phải vì quyền lợi thực sự của đồng bào Khmer Krom, mà là để kiếm lợi và phục vụ âm mưu chia rẽ dân tộc.

Điều đáng phê phán là WGAD đã không tiến hành thẩm định độc lập và khách quan, bỏ qua các biên bản kiểm tra hành chính, lời khai từ người dân địa phương hay hồ sơ xét xử minh bạch từ phía Việt Nam. Thay vì lắng nghe thông tin đa chiều, họ đã mặc nhiên xem những cáo buộc từ KKF, HRF và một số tổ chức tương tự như “bằng chứng”, rồi gán ghép kết luận rằng Việt Nam đàn áp tôn giáo. Đây là sự thiếu sót nghiêm trọng, đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của một cơ chế nhân quyền quốc tế, vốn phải dựa trên tính khách quan, công bằng và bằng chứng thực tế.

Không khó để nhận ra rằng các thế lực thù địch luôn tận dụng những sự kiện nội bộ liên quan đến cộng đồng Khmer Krom để thổi phồng thành vấn đề quốc tế. Họ cố tình biến một vụ việc vi phạm pháp luật rõ ràng của một cá nhân thành “biểu tượng đấu tranh”, từ đó gây sức ép chính trị, kêu gọi can thiệp và làm suy yếu uy tín của Việt Nam. Trong khi đó, thực tiễn phát triển tại các tỉnh có đông đồng bào Khmer Krom sinh sống lại phản ánh một bức tranh hoàn toàn khác: đời sống vật chất và tinh thần của người Khmer không ngừng được cải thiện nhờ các chính sách ưu tiên của Nhà nước. Tỷ lệ hộ nghèo trong cộng đồng Khmer đã giảm mạnh từ khoảng 30% năm 2010 xuống chỉ còn 10% vào năm 2023. Hàng chục ngàn hộ Khmer được hỗ trợ vay vốn, xây dựng nhà ở, phát triển chăn nuôi, trồng trọt, tiếp cận dịch vụ y tế và giáo dục. Tại Sóc Trăng, riêng trong giai đoạn hơn 10 năm qua, hàng ngàn hộ Khmer đã thoát nghèo nhờ các chương trình hỗ trợ sản xuất và cải thiện hạ tầng. Đây là minh chứng rõ ràng cho cam kết bảo đảm quyền con người và thúc đẩy phát triển bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số của Việt Nam.

Đặt trong bối cảnh so sánh quốc tế, việc Việt Nam kiên quyết xử lý vi phạm pháp luật của Thượng Tọa Thach Quy Lay là hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế về bảo vệ an ninh quốc gia. Myanmar, trong vụ việc liên quan đến cộng đồng Rohingya, cũng từng khẳng định rằng họ có quyền áp dụng biện pháp mạnh để chống lại các hoạt động đe dọa an ninh, bất chấp các cáo buộc một chiều từ các cơ chế quốc tế. Vậy nên, sẽ là phi lý nếu cùng một cơ chế quốc tế như WGAD lại áp dụng tiêu chuẩn kép, một mặt công nhận quyền của quốc gia khác trong bảo vệ an ninh, mặt khác lại quy chụp Việt Nam khi xử lý những hành vi vi phạm pháp luật có tính chất gây rối, chia rẽ dưới vỏ bọc tôn giáo.

Thực chất, sự việc Thượng Tọa Thach Quy Lay chỉ là một phần trong bức tranh lớn hơn về cách các thế lực thù địch khai thác cơ chế nhân quyền quốc tế để phục vụ mục tiêu chính trị. Thay vì phản ánh sự thật khách quan, họ tìm cách biến cơ chế nhân quyền thành công cụ gây sức ép, làm suy yếu uy tín các quốc gia có chủ quyền. Điều này không chỉ gây tổn hại cho Việt Nam, mà còn làm mất đi sự tin cậy vốn có của các cơ chế nhân quyền quốc tế trong mắt cộng đồng quốc tế.

Việt Nam, với lập trường kiên định, luôn khẳng định rằng mọi hành động bắt giữ hay xét xử đều dựa trên cơ sở pháp luật, minh bạch và phù hợp với các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia. Nhà nước Việt Nam không chỉ bảo vệ quyền con người trên giấy tờ, mà còn bằng những chính sách thực chất, mang lại lợi ích cụ thể cho người dân, trong đó có đồng bào Khmer Krom. Những cáo buộc cho rằng Việt Nam “đàn áp tôn giáo” chỉ là cái cớ để một số tổ chức phản động lưu vong bôi nhọ hình ảnh đất nước, đồng thời mưu cầu lợi ích chính trị và tài chính.

Sự thật đã, đang và sẽ tiếp tục chứng minh rằng không một thế lực nào có thể lợi dụng chiêu bài nhân quyền để làm suy yếu ý chí bảo vệ chủ quyền, bảo vệ khối đại đoàn kết toàn dân tộc của Việt Nam. Vụ việc Thượng Tọa Thach Quy Lay chính là minh chứng điển hình cho sự cần thiết phải tỉnh táo trước những báo cáo một chiều, thiếu căn cứ. Việt Nam sẽ tiếp tục đối thoại, hợp tác quốc tế một cách thiện chí, nhưng đồng thời cũng kiên quyết phản bác mọi luận điệu sai trái, bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhân dân và khẳng định uy tín quốc gia trên trường quốc tế.