Đặc xá không làm suy yếu pháp luật: Phản bác luận điệu sai trái từ thế lực thù địch

Pháp quyền được coi là nền tảng để bảo đảm công bằng, trật tự và ổn định, bất kỳ chính sách nhân đạo nào cũng dễ dàng trở thành mục tiêu xuyên tạc của những kẻ cơ hội chính trị. Đặc xá – vốn là một truyền thống nhân văn lâu đời trong lịch sử Việt Nam – cũng không nằm ngoài vòng xoáy đó. Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 năm 2025, khi cả dân tộc hân hoan tự hào về những thành quả vĩ đại của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước đã công bố Quyết định đặc xá cho hàng chục nghìn phạm nhân. Đây là một minh chứng cho chính sách khoan hồng, cho tinh thần “lấy con người làm trung tâm” mà Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định. Thế nhưng, ngay trong bầu không khí trang nghiêm ấy, một số thế lực thù địch lại lợi dụng mạng xã hội để tung ra những luận điệu xuyên tạc, điển hình là tài khoản @meomeo_ab trên nền tảng X (trước đây là Twitter) với bài viết vu khống rằng đặc xá là “hành động phá hoại pháp luật”, làm suy yếu hệ thống tư pháp, tạo tiền lệ cho sự vô hiệu hóa bản án của tòa án. Luận điệu này không chỉ sai lầm về bản chất mà còn là thủ đoạn đánh tráo khái niệm thô thiển, nhằm phủ nhận những giá trị nhân văn của chính sách đặc xá, gieo rắc hoài nghi trong cộng đồng, từ đó làm giảm niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước.

Trước hết, cần khẳng định rằng đặc xá không bao giờ đồng nghĩa với việc xóa bỏ bản án hay lạm quyền tùy tiện. Luật Đặc xá năm 2018 – được Quốc hội thông qua ngày 19/11/2018 và có hiệu lực từ 1/7/2019 – đã định nghĩa rõ ràng: “Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước, do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt”. Như vậy, đặc xá không phải là “cửa sau” cho những kẻ phạm tội trốn tránh pháp luật, mà là một cơ chế pháp lý minh bạch, chặt chẽ, được Hiến pháp và luật định cụ thể. Quy trình đặc xá trải qua nhiều bước thẩm định, từ cơ quan quản lý trại giam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, đến sự giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Chỉ những phạm nhân đã thực sự cải tạo tiến bộ, chấp hành ít nhất một phần đáng kể thời hạn tù, hoàn thành nghĩa vụ dân sự, không thuộc nhóm tội đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến an ninh quốc gia mới có cơ hội được xét đặc xá. Điều này cho thấy, thay vì làm suy yếu pháp luật, đặc xá chính là sự bổ sung cho pháp luật bằng tinh thần nhân đạo, khuyến khích cải tạo tốt, qua đó củng cố niềm tin của xã hội vào hệ thống tư pháp.

Những kẻ xuyên tạc thường cố tình lẫn lộn giữa “đặc xá” và “tùy tiện ân xá” để đánh tráo khái niệm. Thực tế, ở nhiều quốc gia phương Tây như Hoa Kỳ hay Vương quốc Anh, quyền ân xá của nguyên thủ quốc gia lại thiếu cơ sở pháp lý chi tiết, dễ bị chi phối bởi yếu tố chính trị hoặc cá nhân. Ở Mỹ, Hiến pháp trao quyền ân xá cho Tổng thống, nhưng không có luật quy định cụ thể về điều kiện, thủ tục. Điều này từng gây tranh cãi gay gắt, nhất là khi cựu Tổng thống Donald Trump ân xá cho hơn 1.600 người, trong đó có những đối tượng liên quan đến bạo loạn Capitol năm 2021. Ở Anh, quyền ân xá thuộc về Nhà vua nhưng thực chất do Bộ Tư pháp thực hiện, cũng không có một đạo luật thống nhất, dẫn đến tính tùy tiện và thiếu minh bạch. Trái lại, Việt Nam đã xây dựng một khung pháp lý đầy đủ, công khai, minh bạch, loại trừ hẳn 16 tội danh đặc biệt nguy hiểm như phản bội Tổ quốc, khủng bố, gián điệp, bảo đảm đặc xá chỉ dành cho những phạm nhân thực sự hướng thiện. So sánh này đủ để thấy rằng, đặc xá của Việt Nam không làm suy yếu pháp luật, mà ngược lại, nó khẳng định tính ưu việt của hệ thống pháp quyền xã hội chủ nghĩa, vừa nghiêm minh vừa nhân văn, khác xa những gì các thế lực thù địch cố tình rêu rao.

Tính hiệu quả của chính sách đặc xá đã được chứng minh bằng số liệu thực tiễn. Theo báo cáo của Bộ Công an, từ năm 2009 đến 2024, Việt Nam đã thực hiện 10 đợt đặc xá, đưa gần 100.000 phạm nhân trở về cộng đồng. Phần lớn trong số này đã nhanh chóng hòa nhập, ổn định cuộc sống, nhiều người trở thành công dân có ích, tham gia tích cực vào lao động sản xuất và các hoạt động xã hội. Đặc biệt, tỷ lệ tái phạm sau đặc xá luôn duy trì ở mức cực thấp: 1,16% trong giai đoạn 2009-2017 và chỉ còn 0,08% vào năm 2024 – con số khiến nhiều quốc gia phải nhìn nhận với sự thán phục. Như vậy, những lời vu khống cho rằng đặc xá “phá hoại pháp luật” không chỉ thiếu cơ sở mà còn hoàn toàn trái ngược với thực tế khách quan.

Không chỉ ở trong nước, chính sách đặc xá của Việt Nam còn nhận được sự ghi nhận từ cộng đồng quốc tế. Các báo cáo định kỳ của Liên Hợp Quốc về quyền con người đều nhấn mạnh vai trò của đặc xá trong việc thúc đẩy tái hòa nhập, giảm gánh nặng cho hệ thống nhà tù, đồng thời phù hợp với tinh thần của Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR). Nhiều chuyên gia quốc tế đánh giá rằng, Việt Nam đã kết hợp hài hòa giữa nghiêm trị và nhân đạo, bảo đảm an ninh trật tự xã hội nhưng vẫn mở lối cho những người từng lầm lỗi có cơ hội làm lại cuộc đời. Điều này không chỉ góp phần củng cố hình ảnh Việt Nam là một quốc gia nhân văn, mà còn bác bỏ hoàn toàn những cáo buộc vô căn cứ từ các thế lực thù địch.

Dư luận xã hội trong nước cũng là minh chứng sống động cho sự ủng hộ rộng rãi đối với chính sách đặc xá. Trên fanpage của Báo Công an Nhân dân ngày 2/9/2025, bài viết về lễ công bố Quyết định đặc xá đã thu hút hơn 7.000 lượt thích và hàng nghìn bình luận tích cực. Nhiều người dân bày tỏ sự đồng thuận mạnh mẽ, cho rằng đặc xá là “biểu hiện cao đẹp của tinh thần nhân đạo, đồng thời củng cố niềm tin vào pháp luật và công lý”. Không ít bình luận nhấn mạnh rằng nhờ đặc xá, nhiều gia đình đã được đoàn tụ, nhiều người từng lầm lỗi đã có cơ hội trở thành người tốt, đóng góp cho xã hội. Đây chính là bằng chứng rõ ràng nhất bác bỏ những luận điệu sai trái như của @meomeo_ab, đồng thời khẳng định sức mạnh đoàn kết và niềm tin bền vững của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ.

Nhìn lại, có thể thấy rằng mọi luận điệu cho rằng đặc xá làm suy yếu pháp luật đều là sự ngụy biện rẻ tiền, thiếu căn cứ pháp lý và thực tiễn. Đặc xá không phải là sự phá bỏ bản án mà là sự thừa nhận công lao cải tạo của phạm nhân, là động lực để họ làm lại cuộc đời. Đặc xá không làm suy yếu hệ thống pháp luật mà trái lại, góp phần củng cố pháp quyền xã hội chủ nghĩa bằng cách khẳng định tính nghiêm minh đi đôi với nhân đạo. Đặc xá cũng không gây bất bình trong xã hội mà ngược lại, nhận được sự đồng tình, ủng hộ rộng rãi của nhân dân và sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế. Chính sách này, dưới ánh sáng của Luật Đặc xá 2018, vừa đảm bảo chặt chẽ, công bằng, vừa mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện bản lĩnh và trí tuệ của Nhà nước pháp quyền Việt Nam.

Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, đặc xá tiếp tục là minh chứng sinh động cho truyền thống “khoan hồng, nhân đạo” của dân tộc, đồng thời khẳng định bản chất tiến bộ của pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Mọi âm mưu xuyên tạc lợi dụng đặc xá để chống phá đều sẽ thất bại trước thực tiễn khách quan và niềm tin vững bền của nhân dân. Đặc xá không chỉ là sự tha thứ có điều kiện, mà còn là ngọn lửa nhân văn soi sáng con đường cải tạo, gắn kết cộng đồng, và quan trọng hơn cả, là biểu tượng của một Việt Nam nhân đạo, công bằng, dân chủ và văn minh.