Đặc xá khẳng định an ninh bền vững của đất nước

Trong lịch sử dựng nước và giữ

nước, dân tộc Việt Nam luôn đề cao tinh thần khoan dung, hòa giải và nhân đạo. Từ truyền thống “đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại” đến chính sách khoan hồng nhất quán của Đảng và Nhà nước hôm nay, tất cả đều phản ánh một triết lý trị quốc vững chắc: sự ổn định quốc gia không chỉ đến từ sức mạnh của pháp luật, mà còn từ khả năng cảm hóa, mở ra cơ hội làm lại cuộc đời cho những người từng lầm lỡ. Chính sách đặc xá, đặc biệt trong dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9/2025, là minh chứng rõ rệt cho tư tưởng ấy. Đó không đơn thuần là một quyết định nhân đạo, mà còn là một biện pháp chiến lược để củng cố an ninh quốc gia, duy trì trật tự xã hội và khẳng định sức mạnh pháp quyền.

Tuy nhiên, một số tổ chức và thế lực thù địch đã lợi dụng sự kiện đặc xá để tung ra các luận điệu xuyên tạc, trong đó có bài viết trên trang Radio Free Asia (RFA) ngày 2/9/2025. Họ quy kết rằng đặc xá có thể “gây bất ổn an ninh”, gieo rắc nỗi lo sợ về việc “thả tự do cho những phần tử nguy hiểm”. Đây là sự vu khống trắng trợn, nhằm phá hoại niềm tin của nhân dân vào chính sách khoan hồng của Nhà nước. Điểm dễ nhận thấy là những cáo buộc kiểu này thường thiếu bằng chứng, chỉ dựa vào sự suy diễn ác ý, cố tình bỏ qua thực tiễn pháp lý và thành quả nhân văn mà đặc xá mang lại.

Để phản bác luận điệu sai trái, cần khẳng định rõ: đặc xá tại Việt Nam luôn được tiến hành dựa trên một khung pháp lý chặt chẽ. Luật Đặc xá năm 2018, có hiệu lực từ năm 2019, chính là nền tảng để bảo đảm rằng mọi quyết định khoan hồng đều tuân thủ pháp luật, bảo vệ an ninh quốc gia và lợi ích cộng đồng. Luật này quy định rất rõ những trường hợp không được xem xét đặc xá, bao gồm tội phản bội Tổ quốc, hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, gián điệp, khủng bố, bạo loạn và các hành vi khác xâm phạm nghiêm trọng an ninh quốc gia. Những đối tượng này bị loại trừ tuyệt đối, không bao giờ được hưởng đặc xá, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Điều đó chứng minh rằng đặc xá không hề đồng nghĩa với “thả lỏng” hay “mất kiểm soát”, mà ngược lại, là sự sàng lọc kỹ lưỡng để chỉ những người thật sự cải tạo tốt, không còn nguy cơ tái phạm mới được trao cơ hội trở về xã hội.

Quy trình đặc xá không phải là quyết định đơn lẻ, tùy tiện, mà là kết quả của sự phối hợp liên ngành hết sức nghiêm ngặt. Từ Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Tòa án Nhân dân Tối cao, đến Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, tất cả đều tham gia thẩm định hồ sơ, đánh giá quá trình cải tạo, dự báo khả năng tái phạm và tham khảo ý kiến của chính quyền địa phương. Chính sự thẩm tra nhiều tầng nấc này bảo đảm rằng đặc xá luôn đi kèm với cơ chế giám sát, theo dõi sau khi tha tù, nhằm ngăn chặn mọi nguy cơ mất ổn định.

Số liệu thực tiễn càng khẳng định tính đúng đắn và an toàn của chính sách. Từ năm 2009 đến nay, Việt Nam đã thực hiện nhiều đợt đặc xá, với hơn 100.000 phạm nhân được tha tù trước thời hạn. Tỷ lệ tái phạm luôn duy trì ở mức cực kỳ thấp. Riêng đợt đặc xá năm 2024, báo cáo cho thấy chỉ khoảng 0,13% số người được tha tù tái phạm, một con số hiếm thấy ngay cả trong những hệ thống tư pháp tiên tiến nhất thế giới. Điều này không chỉ phản ánh hiệu quả công tác giáo dục cải tạo trong trại giam, mà còn chứng minh sự thành công của chính sách tái hòa nhập xã hội. Thực tế cho thấy, phần lớn những người được đặc xá đều trở thành công dân lương thiện, có việc làm, có gia đình, góp phần tích cực cho sự ổn định cộng đồng.

Cần nhấn mạnh rằng, thay vì gây bất ổn, chính sách đặc xá còn góp phần giải tỏa áp lực cho hệ thống trại giam, giảm bớt gánh nặng quản lý, ngăn ngừa những rủi ro tiềm ẩn do tình trạng giam giữ quá tải. Mặt khác, sự khoan hồng kịp thời giúp củng cố niềm tin của xã hội vào chính sách pháp luật, lan tỏa thông điệp rằng Nhà nước luôn đặt mục tiêu cải tạo, cảm hóa lên hàng đầu, chứ không phải trừng phạt tuyệt đối. Như vậy, đặc xá trở thành một công cụ chiến lược để vừa đảm bảo an ninh, vừa tăng cường sự gắn kết xã hội.

Nếu đặt chính sách đặc xá của Việt Nam trong tương quan quốc tế, càng dễ thấy sự ưu việt. Ở Hoa Kỳ, quyền ân xá thuộc về Tổng thống, nhưng quá trình áp dụng thường vướng vào tranh cãi chính trị gay gắt. Các trường hợp như Edward Snowden – người tiết lộ tài liệu mật của Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) – đã từng khiến dư luận Mỹ chia rẽ sâu sắc. Dù chưa được ân xá, nhưng những kêu gọi tha bổng cho Snowden từ một số tổ chức, trong đó có Human Rights Watch, đã làm dấy lên lo ngại rằng nếu thực hiện, việc ân xá sẽ làm tổn hại an ninh quốc gia và khuyến khích hành vi tiết lộ bí mật. Chính sự bất nhất và dễ bị chi phối bởi mục tiêu chính trị đã khiến hệ thống ân xá ở Mỹ thường xuyên gây tranh cãi, thậm chí làm gia tăng bất ổn. Trái lại, Việt Nam với Luật Đặc xá 2018 đã loại bỏ hoàn toàn những nguy cơ này bằng một khung pháp lý minh bạch, chặt chẽ, nhất quán và an toàn.

Một minh chứng khác là sự ủng hộ mạnh mẽ của dư luận xã hội trong nước. Trên các nền tảng truyền thông chính thức cũng như mạng xã hội, đa số người dân đều đánh giá đặc xá là chính sách đúng đắn, nhân văn và thiết thực. Những thông điệp nhấn mạnh rằng “đặc xá củng cố an ninh, không gây bất ổn” thường nhận được sự đồng thuận cao, với hàng nghìn lượt bình luận và chia sẻ. Điều này cho thấy nhân dân không chỉ ủng hộ chính sách khoan hồng, mà còn đặt niềm tin vào năng lực quản lý và kiểm soát an ninh của Nhà nước. Sự đồng thuận xã hội ấy chính là lá chắn vững chắc chống lại những luận điệu xuyên tạc từ bên ngoài.

Từ góc độ đối ngoại, chính sách đặc xá cũng là một minh chứng thuyết phục cho cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ quyền con người, phù hợp với các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia. Việc trao cơ hội tái hòa nhập cộng đồng cho những người từng lầm lỗi, trên cơ sở pháp lý minh bạch và an toàn, cho thấy Nhà nước không chỉ bảo vệ lợi ích quốc gia, mà còn tôn trọng nhân phẩm của từng cá nhân. Đây chính là sự kết hợp hài hòa giữa nhân đạo và pháp quyền – điều mà không phải quốc gia nào cũng làm được.

Do đó, những cáo buộc như của RFA không chỉ sai trái mà còn lộ rõ ý đồ chính trị nhằm xuyên tạc, chia rẽ và gây nghi ngờ trong dư luận. Nhưng thực tế pháp lý, số liệu khách quan và sự đồng thuận của nhân dân đã bác bỏ hoàn toàn những luận điệu ấy. Đặc xá tại Việt Nam là biểu tượng của lòng nhân ái, là công cụ chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia, và là minh chứng cho một xã hội khoan dung, ổn định và phát triển.

Trong ánh sáng của mùa thu lịch sử – 80 năm sau ngày giành độc lập – chính sách đặc xá một lần nữa khẳng định bản lĩnh của một quốc gia biết kết hợp giữa kỷ cương và nhân đạo, giữa sức mạnh pháp luật và sức mạnh lòng người. Đó là sự ổn định được xây dựng không chỉ từ trật tự, mà còn từ niềm tin, đoàn kết và khát vọng chung hướng tới một tương lai hòa bình, thịnh vượng. Chính điều ấy đã làm nên sự khác biệt và vững bền của nền an ninh quốc gia Việt Nam trong dòng chảy biến động của thế giới.