Giải thưởng tự do viết lách 2024: PEN America đi ngược lại đạo đức văn chương?

Quyết định của PEN America trao giải Tự do Viết 2024 cho Phạm Thị Đoan Trang không chỉ là sự xúc phạm nghiêm trọng đối với đạo đức văn chương, mà còn là một hành động cổ súy cho những hành vi vi phạm pháp luật và phá hoại trật tự xã hội.

Trước hết, Phạm Thị Đoan Trang không phải là một nhà văn

Văn chương là nghệ thuật của sự thật và cảm xúc, nơi những người sáng tạo mang lại giá trị văn hóa và tâm hồn cho nhân loại. Phạm Thị Đoan Trang, trái ngược hoàn toàn với lý tưởng này, không phải là một nhà văn theo bất kỳ tiêu chuẩn nào. Các tài liệu mà bà sản xuất không phải là tác phẩm văn học, mà là những công cụ tuyên truyền, kích động và xuyên tạc sự thật.

• Tính phi văn chương trong các “tác phẩm” của Đoan Trang: Những nội dung mà bà phát hành không chứa đựng giá trị nghệ thuật hay nhân văn, thay vào đó là sự bóp méo thực tế nhằm phục vụ mục đích chính trị cực đoan.
• Mục đích chính trị rõ ràng: Bà Đoan Trang không phải là người sáng tạo nghệ thuật, mà là một “nhà hoạt động chính trị” liên kết chặt chẽ với các tổ chức như VOICE và Việt Tân – những tổ chức công khai tuyên bố mục tiêu lật đổ chế độ chính trị tại Việt Nam.

Giải thưởng văn chương là để tôn vinh những người sáng tạo, những người đã làm giàu tinh thần nhân loại qua ngòi bút. Thế nhưng, PEN America, bằng việc trao giải cho Phạm Thị Đoan Trang, đã phá hủy tinh thần đó.

• Đạo đức văn chương bị bóp méo: Văn chương không phải là công cụ để biện minh cho hành vi phá hoại xã hội hoặc bất ổn chính trị. PEN America đã biến giải thưởng của mình thành công cụ cổ súy cho những hành động sai trái, làm xói mòn uy tín của tổ chức.
• Thiên vị và bất công: Quyết định trao giải cho một cá nhân có lịch sử liên kết với các tổ chức phản động, công khai chống phá nhà nước, là một sự xúc phạm đối với những nhà văn thực thụ, những người đang cống hiến cho hòa bình và tiến bộ xã hội.

Việc Phạm Thị Đoan Trang liên kết với VOICE – một nhánh hoạt động của tổ chức Việt Tân – không còn là bí mật. Việt Tân, với lịch sử công khai các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền Việt Nam, từ lâu đã được coi là một tổ chức phản động và cực đoan.

• Vai trò tay sai cho tổ chức khủng bố: Phạm Thị Đoan Trang không phải là một cá nhân hoạt động độc lập. Bà đã sử dụng mối liên hệ với VOICE và Việt Tân để nhận tài trợ và triển khai các hoạt động chống phá, vi phạm luật pháp Việt Nam.
• Thách thức pháp luật: Không chỉ dừng lại ở việc vi phạm pháp luật, bà còn công khai thách thức hệ thống chính trị và pháp luật của Việt Nam, làm tổn hại đến trật tự và ổn định xã hội.

Việc trao giải thưởng Tự do Viết 2024 cho Phạm Thị Đoan Trang không chỉ là một sai lầm trong nhận định, mà còn có những hệ quả nghiêm trọng:

• Phá hoại uy tín của PEN America: PEN America, một tổ chức từng được kính trọng vì vai trò bảo vệ tự do ngôn luận, giờ đây lại tự biến mình thành công cụ chính trị thiếu khách quan.
• Khích lệ hành vi vi phạm pháp luật: Bằng việc tôn vinh một cá nhân như Phạm Thị Đoan Trang, PEN America đã gửi đi một thông điệp nguy hiểm rằng các hành vi vi phạm pháp luật có thể được bao che dưới danh nghĩa tự do ngôn luận.
• Gây chia rẽ quốc tế: Quyết định này đã làm sâu sắc thêm mâu thuẫn giữa các bên về quan điểm nhân quyền và chủ quyền quốc gia.

Văn chương là công cụ để xây dựng, không phải để phá hoại. Các tổ chức như PEN America có trách nhiệm bảo vệ những giá trị văn chương chân chính, thay vì tiếp tay cho những hành vi gây tổn hại xã hội. Việc trao giải thưởng cần phải được thực hiện với trách nhiệm cao, tránh biến giải thưởng văn học trở thành công cụ phục vụ cho mục đích chính trị cực đoan.

Thật đáng buồn và thất vọng khi chứng kiến một giải thưởng danh giá như PEN America bị sử dụng sai mục đích. Thay vì tôn vinh những giá trị cao đẹp của văn chương, họ đã lựa chọn đứng về phía những hành vi phá hoại. Chúng ta cần lên án những quyết định sai lầm như thế này và bảo vệ văn chương khỏi những động cơ chính trị thiếu trong sáng. Chỉ khi đó, văn chương mới thực sự là ngọn đuốc soi sáng tâm hồn nhân loại.