VỀ CÁI GỌI LÀ "NHÂN QUYỀN CỦA MỸ"
Trần Đình Châu *
Nhân quyền là vấn đề phức tạp và nhạy cảm không chỉ ở mỗi quốc gia, mỗi dân tộc, mà còn cả trong đời sống chính trị thế giới, nhất là trong điều kiện dân chủ hoá, cơ chế thị trường và toàn cầu hoá hiện nay. Việc Mỹ tìm mọi cách khuyếch trương và dùng những "giá trị Mỹ", "dân chủ Mỹ" làm chiêu bài can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác đã và đang bị dư luận quốc tế trên thế giới kịch liệt lên án.
Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, "Nhân quyền của Mỹ" có những nội dung chính sau: Thứ nhất, xác định rõ nhân quyền gắn với dân chủ là quốc sách cơ bản của Mỹ, được đặt vào vị trí chiến lược quan trọng ngang với vấn đề hoà bình, an ninh, kinh tế thị trường tự do. Thứ hai, nhân quyền được gắn với việc giải quyết các mối quan hệ với các nước, với qui chế tối huệ quốc, với viện trợ kinh tế, hợp tác kỹ thuật, gắn với điều kiện sử dụng lao động. Thứ ba, nhân quyền được xem công khai như một mũi tiến công phi quân sự để thực hiện "diễn biến hoà bình" ở các nước xã hội chủ nghĩa còn lại và chuyển hoá, lật đổ ở các nước thế giới thứ ba.
Thực tế, Mỹ đã chính trị hoá vấn đề nhân quyền, coi chế độ chính trị - xã hội và mô thức phát triển của Mỹ là chuẩn mực duy nhất của nhân quyền, là điều kiện để cung cấp viện trợ và hợp tác phát triển, liên tục gây sức ép với các nước, mượn cớ "vi phạm nhân quyền" hòng hạn chế, phủ nhận chủ quyền của các nước.
Chính sách "Nhân quyền của Mỹ" đang vấp phải sự phản kháng của nhiều nước, nhiều tổ chức quốc tế, và thậm chí bị chính dư luận xã hội Mỹ, đa số là giới tư bản tài chính Mỹ phản đối, vì đi ngược lại lợi ích kinh tế mậu dịch của Mỹ và không phù hợp với những thay đổi đang diễn ra hiện nay trên thế giới.
Trong những năm gần đây, đa số các nước trên thế giới, nhất là các nước đang phát triển, ngày càng nhận rõ âm mưu chính trị hoá vấn đề nhân quyền của Mỹ. Họ ngày càng đoàn kết, gắn bó hơn và mạnh mẽ phê phán thái độ trịch thượng, độc đoán của Mỹ trong việc chỉ trích tình hình nhân quyền ở các nước khác, trong khi bản thân nước Mỹ lại đầy rẫy sự bất công và vi phạm nhân quyền. Các nước đang phát triển cũng tham gia ngày càng tích cực hơn vào công việc của Ủy ban nhân quyền của Liên hợp quốc, làm cho vai trò khống chế, áp đặt của Mỹ và phương Tây giảm đi. Do đó, Mỹ không còn dễ dàng dùng vấn đề nhân quyền để can thiệp vào công việc của các nước, nhất là những nước có chế độ chính trị xã hội khác với Mỹ và phương Tây, thậm chí có những vấn đề Mỹ bị cô lập cao độ trong cộng đồng quốc tế. Tại khoá họp thứ 57 của Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc tại Giơ-ne-vơ từ ngày 19-3 đến 3-5/2001, Mỹ đã bị mất ghế trong Ủy ban này. Đây là thất bại đau đớn của Mỹ.
Nhìn chung, đa số các nước thành viên trong Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc đều cho rằng, nhân quyền là một trong những thành tựu, là động lực phát triển của xã hội loài người. Cuộc đấu tranh vì những quyền chính đáng của con người đã phải trải qua nhiều thời kỳ lịch sử đầy máu và nước mắt ở khắp nơi trên thế giới. Các nước đang phát triển cũng có quyền giương cao ngọn cờ nhân quyền chứ không chỉ các nước phát triển mới có quyền đó. Bất kỳ một dân tộc nào cũng đều khao khát được độc lập, tự do và những quyền thiêng liêng đó đã được nhân loại thừa nhận. Vì lẽ đó, Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc cần phải được tiếp tục dân chủ hoá để không trở thành công cụ của một vài cường quốc phục vụ mục đích chính trị riêng của họ.
Tuy nhiên, giới lãnh đạo chính trị của nước Mỹ, với thói ngạo mạn cố hữu, vẫn cố tình không chịu hiểu điều đó. Họ trịch thượng vô lối khi cao giọng rao giảng về nhân quyền và chỉ trích nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, "vi phạm nhân quyền", đặc biệt là vấn đề tự do tôn giáo và vấn đề dân tộc thiểu số. Nhưng trên thực tế, chính Mỹ đang bị cộng đồng quốc tế lên án, chỉ trích mạnh mẽ vì vi phạm nhân quyền (nhất là việc đối xử vô nhân đạo đối với tù binh bị giam giữ tại căn cứ Goan-ta-na-mô và trong trại giam A-bu Gra-ip, việc Mỹ dung túng cho I-xra-en vi phạm nhân quyền nghiêm trọng trong cuộc chiến tranh chống người Pa-le-xtin hiện nay…) và khi Mỹ đã bị loại ra khỏi Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc thì họ làm gì còn uy tín để rao giảng và chỉ trích việc giải quyết vấn đề nhân quyền ở các nước khác.
Trong khi rao giảng về nhân quyền để lên án nhiều nước thì chính Mỹ lại là nơi đầy rẫy bạo lực; là nơi các quyền tư pháp của công dân đã và đang bị vi phạm nghiêm trọng. Mỹ tự xưng là nước giàu mạnh nhất thế giới, nhưng cũng là nơi mà tình trạng vô gia cư phổ biến ở nhiều thành phố. Mỹ luôn khoe khoang những giá trị của Mỹ về nhân quyền thì chính tại nước Mỹ thể hiện sự bất bình đẳng nam nữ và sự hành hung trẻ em rõ rệt nhất. Mỹ cũng là nước điển hình nhất về sự kỳ thị, phân biệt chủng tộc. Mỹ đã và đang xâm phạm thô bạo chủ quyền an ninh quốc gia của nhiều nước trên thế giới.
Mỹ: Một xã hội tràn đầy bạo lực
Theo số liệu của báo chí nước ngoài, năm 1998 nước Mỹ có 12,47 triệu vụ án phạm tội, 1,53 triệu vụ án phạm bạo lực và 17.000 vụ mưu sát. Như vậy, tính bình quân cứ 100 nghìn người dân thì có 4.616 vụ án, 566 vụ án bạo lực. Tính từ năm 1977 đến năm 1996 đã có hơn 400 nghìn người Mỹ bị mưu sát. Một vài con số đó đủ để thấy tình trạng bạo lực ở Mỹ đang hoành hành dữ đội như thế nào!
Mỹ là nước có số lượng người dân tàng trữ và sử dụng súng đạn nhiều nhất trên thế giới. Theo số liệu của Cục điều tra liên bang Mỹ, trong 3 tháng (9, 10 và 11 - 2001), số lượng súng đạn và chất nổ được tiêu thụ ở Mỹ tăng từ 9% lên 22%. Chỉ tính riêng tháng 10-2001, số người có đăng ký sử dụng vũ khí lên tới 1,02 triệu khẩu súng; bình quân mỗi năm nước Mỹ có hơn 15.000 người bị chết do súng đạn. Trong lịch sử nước Mỹ đã có 3 tổng thống bị ám sát, trong đó có 2 bị bắn chết và 1 bị trọng thương. Một trong những nguyên nhân chính làm bạo lực gia tăng ở Mỹ là vì ngay từ bé, thanh thiếu niên đều chịu tác động của phim ảnh bạo lực. Trong thanh niên nước Mỹ, có quan niệm giải quyết tất cả mọi vấn đề trong quan hệ chỉ có thể bằng súng đạn.
Quyền tư pháp của công dân bị xâm phạm nghiêm trọng
Thứ nhất, số án tử hình ở nước Mỹ ngày một tăng. Điều trớ trêu thay là họ lên án nước này, nước nọ xử tử hình nhiều, nhưng hiện nay luật pháp liên bang và luật pháp 38 bang của Mỹ vẫn cho phép kết án tử hình. Từ năm 1976 đến nay, họ đã hành quyết hơn 600 người, trong số đó có không ít người bị oan ức.
Thứ hai, số người bị giam giữ trong các nhà tù ở Mỹ cũng đứng vào hàng đầu thế giới. Từ năm 1992 đến năm 2000 có 670.000 người đã bị đưa vào nhà tù. Hầu hết số tù nhân trong các nhà tù ở Mỹ là những người da đen. Điều kiện sống của tù nhân trong các nhà tù ở Mỹ cũng tồi tệ không kém gì so với những nước bị Mỹ lên án là đối xử tàn tệ với tù nhân.
Thứ ba, ở nước Mỹ ngày càng có thêm những hành vi vô nhân tính. Chẳng hạn, tháng 2-2002, dân chúng Mỹ cũng như thế giới rất sửng sốt về chuyện 3 công ty hoả táng ở thành phố At-lan-ta đều nhận tiền dân thuê hoả táng cho thân nhân của họ, nhưng cả 3 công ty đều đưa những xác này vào chất đống trong rừng. Người ta phát hiện hành động vô nhân tính này đã diễn ra trong 15 năm qua và ít nhất 300 thi hài đã bị ném ra rừng.
Tình trạng nghèo đói, vô gia cư ở nước Mỹ ngày càng tăng
Hai mươi năm qua, khoảng cách chênh lệch tài sản giữa những người có thu nhập cao và người có thu nhập thấp ngày càng lớn. Từ năm 1979 đến năm 1999, chênh lệch thu nhập bình quân của 5% gia đình giàu nhất nước Mỹ so với thu nhập bình quân của 20% gia đình nghèo nhất nước Mỹ đã tăng từ 10 lần lên 19 lần. Mỹ hiện là nước có khoảng cách giàu nghèo lớn nhất thế giới. Năm 1999, Mỹ có 10% số gia đình, bao gồm 19 triệu thanh niên và 12 triệu trẻ em không được bảo đảm về thực phẩm. Năm 2001, Mỹ đã phải cung cấp lương thực khẩn cấp cho 23 triệu người. Theo báo cáo hằng năm của Hội nghị thị trưởng các thành phố Mỹ công bố tháng 12-2001, trong các thành phố chủ yếu của Mỹ, số người chịu đói rách không có nhà ở tăng nhanh trong năm 2001. Tại 27 thành phố được điều tra, số người yêu cầu cứu tế thực phẩm khẩn cấp đã tăng 23% và yêu cầu khẩn cấp về nhà ở tăng 13%. Theo số liệu của Bộ Lao động Mỹ công bố, số người sống nhờ vào chế độ cứu tế hiện nay là 4,02 triệu người; hơn 2 triệu người không có nhà ở, ban đêm những người này thường ngủ ở vỉa hè, công viên, trong các thùng xe rác, nhà ga... Một điều rất trớ trêu, ở Mỹ giá trị tính mạng của người giàu và người nghèo rất khác nhau. Tờ "Liberation" của Pháp số ra ngày 9-1-2002 đã phanh phui: quỹ bồi thường liên bang của Chính phủ Mỹ quy định mức bồi thường cho nạn nhân trong sự kiện ngày 11-9-2001 căn cứ vào tuổi tác, mức lương và số người trong gia đình, sau đó mới cộng thêm bồi thường về mặt tinh thần. Theo phương thức đó, đã có một kết quả khiến mọi người hết sức sửng sốt: nếu nạn nhân là phụ nữ thì chồng và 2 con được bồi thường 500.000 USD, nhưng nếu nạn nhân là nam giới và là quản lý kinh doanh ở phố Uôn thì vợ goá và 2 con của ông ta được bồi thường 4,5 triệu đô la. Như vậy, giá trị con người khi tính bồi thường cũng chênh lệch ghê gớm!
Sự bất bình đẳng nam nữ trong xã hội Mỹ đang gia tăng
Điều nghiêm trọng nhất là phụ nữ Mỹ luôn bị bạo lực đe dọa. Theo thống kê chính thức của Mỹ, cứ 15 giây thì có một phụ nữ bị đánh đập, hằng năm có khoảng 700.000 vụ phụ nữ bị cưỡng hiếp. Trong các nhà tù, hầu hết các nữ tù nhân bị quấy rối tình dục, bị giám thị cưỡng hiếp. Theo điều tra của Tổ chức ân xá quốc tế về trẻ em thì quyền lợi con trẻ ở Mỹ cũng không được bảo đảm. Mỹ là một trong hai nước trên thế giới không chịu ký bản Công ước Quyền trẻ em và là một trong số ít nước trên thế giới vẫn thực hiện án tử hình đối với phạm nhân vị thành niên.
Tình trạng trẻ em bị mất tích cũng rất nghiêm trọng. Theo Cục điều tra Liên bang Mỹ công bố năm 2001, năm 1999 có 750 nghìn trẻ em mất tích, chiếm 90% tổng số người bị mất tích trong cả nước, và như vậy bình quân một ngày có 2.100 trẻ em bị mất tích.
Nước Mỹ là quốc gia điển hình của sự phân biệt chủng tộc
Theo tạp chí "Diễn đàn kinh tế thế giới" (tháng 7 - 8-2000), trong số 535 nghị sĩ quốc hội Mỹ thì chỉ có 19 nghị sĩ người gốc Mỹ La - tinh được quyền bỏ phiếu, chiếm 3,4%, trong khi tỷ lệ người gốc Mỹ La - tinh của dân số Mỹ là 12,5%; người da đen tuy chiếm 13% dân số Mỹ nhưng chỉ có 5% số người da đen trong số quan chức dân cử. Tỷ lệ thất nghiệp của người da đen gấp 2 lần tỷ lệ thất nghiệp của người da trắng. Người da đen làm công việc dịch vụ lương thấp hơn 2 lần so với người da trắng.
Theo Báo cáo của Liên Hợp quốc, tại Mỹ cùng phạm một tội như nhau nhưng người da màu thì chịu mức trừng phạt nặng gấp 2 - 3 lần so với người da trắng. Số người da đen bị kết án tử hình do giết người da trắng nhiều gấp 4 lần so với số người da trắng bị kết án tử hình do giết người da đen.
Nước Mỹ xâm phạm thô bạo và trắng trợn nhân quyền các nước khác trên thế giớiMỹ là nước điển hình dùng sức mạnh quân sự để trừng phạt những quốc gia, những dân tộc không theo ý đồ của Mỹ. Chiến tranh vùng Vịnh, chiến tranh Ban- căng những năm vừa qua là một ví dụ. Theo số liệu thống kê, trong 10 năm cuối của thế kỷ XX, Mỹ đã 40 lần sử dụng vũ lực ở nước ngoài để trừng phạt những nước không theo cây gậy chỉ huy của Mỹ. Cho đến nay, tính ra Mỹ đã đóng quân ở hơn 40 nước. Khi thực hiện các cuộc xâm lược, Mỹ đã không ngần ngại sử dụng vũ khí hoá học. Ở rất nhiều nơi có quân Mỹ đóng, họ đã gây ra không ít hành động vi phạm nhân quyền, mà điển hình là nạn cưỡng hiếp phụ nữ. Theo điều tra, hiện nay Mỹ có gần 100 công ty chế tạo và bán ra nước ngoài các dụng cụ tra tấn bị cấm với số lượng lớn như roi điện, xích chân, khoá tay có răng cưa, các dụng cụ tra tấn kỹ thuật cao có thể làm tổn thương hoặc chết người ngay tại chỗ.
Mỹ là nước duy nhất trên thế giới đã sử dụng bom nguyên tử giết hại hàng chục vạn người dân vô tội ở Nhật Bản trong giai đoạn cuối của cuộc chiến tranh thế giới thứ hai. Còn trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, Mỹ đã sử dụng 72 triệu lít hoá chất độc (trong đó có tới 44 triệu lít chất độc màu da cam), huỷ hoại môi sinh nhiều vùng rộng lớn của Việt Nam và hàng triệu người dân Việt Nam đang phải gánh chịu những hậu quả nặng nề của nó. Thế nhưng, khi các nạn nhân Việt Nam bị chất độc da cam/đi-ô-xin của Mỹ kiện các công ty hoá chất Hoa Kỳ sản xuất các chấtđộc giết người đó, thì chính Toà án liên bang Mỹ ở quận Brúc-clin đã bác đơn của các nạn nhân do họ gây ra. Điều này đã dấy lên làn sóng phẫn nộ của dư luận quốc tế. Làn sóng ủng hộ vụ kiện của các nạn nhân Việt Nam bị chất độc da cam/đi-ô-xin ngày càng mạnh mẽ hơn. Ngay trong khi ở Mỹ đang diễn ra vụ kiện trên, thì cũng chính tại Pa-ri (Pháp) đã diễn ra cuộc hội thảo quốc tế về ảnh hưởng của chất độc da cam đối với con người trong chiến tranh Mỹ gây ra ở Việt Nam. Dư luận quốc tế đã cực lực lên án sự dã man khủng khiếp của những kẻ sử dụng chất độc nàyđối với con người. Ông G. Au-bơ-ri, Trưởng Tổ chức cứu trợ-phát triển (CRS) của Mỹ tại Việt Nam, ông S. Oa-gơ, giảng viên Quốc tế học người Mỹ, trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn và nhiều người nước ngoài khác nữa đang công tác ở Việt Nam đều bày tỏ thái độ ủng hộ vụkiện và đề nghị Chính phủ Mỹ phải bù đắp cho những nạn nhân chất độc da cam ở Việt Nam và nhấn mạnh rằng ảnh hưởng chất độc da cam đối với con người là rất khủng khiếp.
Sau thất bại trong cuộc chiến tranh xâm lược ở Việt Nam, Mỹ vẫn tiếp tục thực hiện âm mưu "diễn biến hoà bình", nuôi dưỡng bọn phản động người Việt lưu vong trên đất Mỹ, xúi giục, tổ chức và tài trợ cho các hoạt động khủng bố, bạo loạn lật đổ, kích động dòng người ra đi bất hợp pháp, hòng kiếm cớ để can thiệp vào Việt Nam. Trong những năm gần đây, được sự xúi giục và hà hơi tiếp sức của các thế lực thù địch ở nước ngoài, trong đó có có các thế lực thù địch lưu vong trên đất Mỹ, bọn phản động trong nước đã gây ra một số vụ bạo loạn gây mất ổn định ở các tỉnh Tây Nguyên Việt Nam, hòng gây mất ổn định chính trị. Nhưng các thủ đoạn đê hèn đó đã kịp thời bị dập tắt. Đồng bào các tỉnh Tây Nguyên luôn cảnh giác với cái gọi là "dân chủ, nhân quyền" của các thế lực nước ngoài đưa vào và về cái gọi là "Nhà nước Đề Ga” mà chúng âm mưu dựng lên hòng phá hoại khối đại đoàn kết các dân tộc ở Tây Nguyên, gây mất ổn định cuộc sống an lành của đồng bào các dân tộc ta đã sinh sống lâu đời trên mảnh đất giàu truyền thống này.
Trong khi Mỹ đưa ra các đạo luật phê phán nhân quyền ở những nước khác, nhưng chính Mỹ là nước bị chỉ trích về vi phạm nhân quyền nhiều nhất. Tờ Tự do (An-giê-ri) số ra ngày 14-3-2005 đăng bài nhan đề “Mỹ, một tấm gương tồi” trong đó nêu rõ: "Mỹ là một trong những nước bị chỉ trích nhiều nhất về vấn đề tôn trọng quyền con người trong khi họ thường xuyên lớn tiếng rêu rao về dân chủ và nhân quyền". Bài báo cũng dẫn lời Giám đốc Ủy ban Giám sát nhân quyền (HRW) Ken-nét Rốt cho rằng “Mỹ là một trong những nước vi phạm nghiêm trọng vấn đề nhân quyền”. Ông nêu rõ, "trên thực tế Mỹ thường xuyên can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của các nước khác dưới chiêu bài nhân quyền". Việc chính phủ Mỹ công khai thừa nhận để xẩy ra những hành động ngược đãi tù nhân tại nhà tù ở I-rắc đã làm hoen ố thêm hình ảnh của Mỹ trong lĩnh vực này. Do vậy, bài báo trên kết luận, báo cáo nhân quyền của Mỹ hằng năm, đặc biệt là Báo cáo nhân quyền năm 2004 của Mỹ đã "mất thiêng" và gây bất bình đối với nhiều nước trên thế giới.
Thủ đoạn "Nhân quyền của Mỹ" vô cùng thâm độc và nguy hiểm. Lợi dụng chiêu bài "nhân quyền", Mỹ và phương Tây đã can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của các nước, gây chia rẽ, mất lòng tin, gây dựng những bộ phận, những hạt nhân chống đối ngay trong lòng các nước xã hội chủ nghĩa. Hiện nay, các thủ đoạn thâm độc này đang được Mỹ và các thế lực thù địch áp dụng vào Việt Nam và các nước khác, nhằm xây dựng "tự do", "nhân quyền" kiểu Mỹ ở các nước này và cuối cùng là thực hiện ý đồ "lãnh đạo thế giới" bằng những "ý tưởng và giá trị dân chủ của Mỹ".
Nhân dân ta cũng như các dân tộc khác trên thế giới cần luôn luôn nâng cao cảnh giác và đoàn kết nhất trí chống lại chính sách "Nhân quyền của Mỹ " và ý đồ can thiệp vào công việc nội bộ nước khác của Mỹ và các thế lực thù địch.
Trần Đình Châu *
Nhân quyền là vấn đề phức tạp và nhạy cảm không chỉ ở mỗi quốc gia, mỗi dân tộc, mà còn cả trong đời sống chính trị thế giới, nhất là trong điều kiện dân chủ hoá, cơ chế thị trường và toàn cầu hoá hiện nay. Việc Mỹ tìm mọi cách khuyếch trương và dùng những "giá trị Mỹ", "dân chủ Mỹ" làm chiêu bài can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác đã và đang bị dư luận quốc tế trên thế giới kịch liệt lên án.
Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, "Nhân quyền của Mỹ" có những nội dung chính sau: Thứ nhất, xác định rõ nhân quyền gắn với dân chủ là quốc sách cơ bản của Mỹ, được đặt vào vị trí chiến lược quan trọng ngang với vấn đề hoà bình, an ninh, kinh tế thị trường tự do. Thứ hai, nhân quyền được gắn với việc giải quyết các mối quan hệ với các nước, với qui chế tối huệ quốc, với viện trợ kinh tế, hợp tác kỹ thuật, gắn với điều kiện sử dụng lao động. Thứ ba, nhân quyền được xem công khai như một mũi tiến công phi quân sự để thực hiện "diễn biến hoà bình" ở các nước xã hội chủ nghĩa còn lại và chuyển hoá, lật đổ ở các nước thế giới thứ ba.
Thực tế, Mỹ đã chính trị hoá vấn đề nhân quyền, coi chế độ chính trị - xã hội và mô thức phát triển của Mỹ là chuẩn mực duy nhất của nhân quyền, là điều kiện để cung cấp viện trợ và hợp tác phát triển, liên tục gây sức ép với các nước, mượn cớ "vi phạm nhân quyền" hòng hạn chế, phủ nhận chủ quyền của các nước.
Chính sách "Nhân quyền của Mỹ" đang vấp phải sự phản kháng của nhiều nước, nhiều tổ chức quốc tế, và thậm chí bị chính dư luận xã hội Mỹ, đa số là giới tư bản tài chính Mỹ phản đối, vì đi ngược lại lợi ích kinh tế mậu dịch của Mỹ và không phù hợp với những thay đổi đang diễn ra hiện nay trên thế giới.
Trong những năm gần đây, đa số các nước trên thế giới, nhất là các nước đang phát triển, ngày càng nhận rõ âm mưu chính trị hoá vấn đề nhân quyền của Mỹ. Họ ngày càng đoàn kết, gắn bó hơn và mạnh mẽ phê phán thái độ trịch thượng, độc đoán của Mỹ trong việc chỉ trích tình hình nhân quyền ở các nước khác, trong khi bản thân nước Mỹ lại đầy rẫy sự bất công và vi phạm nhân quyền. Các nước đang phát triển cũng tham gia ngày càng tích cực hơn vào công việc của Ủy ban nhân quyền của Liên hợp quốc, làm cho vai trò khống chế, áp đặt của Mỹ và phương Tây giảm đi. Do đó, Mỹ không còn dễ dàng dùng vấn đề nhân quyền để can thiệp vào công việc của các nước, nhất là những nước có chế độ chính trị xã hội khác với Mỹ và phương Tây, thậm chí có những vấn đề Mỹ bị cô lập cao độ trong cộng đồng quốc tế. Tại khoá họp thứ 57 của Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc tại Giơ-ne-vơ từ ngày 19-3 đến 3-5/2001, Mỹ đã bị mất ghế trong Ủy ban này. Đây là thất bại đau đớn của Mỹ.
Nhìn chung, đa số các nước thành viên trong Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc đều cho rằng, nhân quyền là một trong những thành tựu, là động lực phát triển của xã hội loài người. Cuộc đấu tranh vì những quyền chính đáng của con người đã phải trải qua nhiều thời kỳ lịch sử đầy máu và nước mắt ở khắp nơi trên thế giới. Các nước đang phát triển cũng có quyền giương cao ngọn cờ nhân quyền chứ không chỉ các nước phát triển mới có quyền đó. Bất kỳ một dân tộc nào cũng đều khao khát được độc lập, tự do và những quyền thiêng liêng đó đã được nhân loại thừa nhận. Vì lẽ đó, Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc cần phải được tiếp tục dân chủ hoá để không trở thành công cụ của một vài cường quốc phục vụ mục đích chính trị riêng của họ.
Tuy nhiên, giới lãnh đạo chính trị của nước Mỹ, với thói ngạo mạn cố hữu, vẫn cố tình không chịu hiểu điều đó. Họ trịch thượng vô lối khi cao giọng rao giảng về nhân quyền và chỉ trích nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, "vi phạm nhân quyền", đặc biệt là vấn đề tự do tôn giáo và vấn đề dân tộc thiểu số. Nhưng trên thực tế, chính Mỹ đang bị cộng đồng quốc tế lên án, chỉ trích mạnh mẽ vì vi phạm nhân quyền (nhất là việc đối xử vô nhân đạo đối với tù binh bị giam giữ tại căn cứ Goan-ta-na-mô và trong trại giam A-bu Gra-ip, việc Mỹ dung túng cho I-xra-en vi phạm nhân quyền nghiêm trọng trong cuộc chiến tranh chống người Pa-le-xtin hiện nay…) và khi Mỹ đã bị loại ra khỏi Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp quốc thì họ làm gì còn uy tín để rao giảng và chỉ trích việc giải quyết vấn đề nhân quyền ở các nước khác.
Trong khi rao giảng về nhân quyền để lên án nhiều nước thì chính Mỹ lại là nơi đầy rẫy bạo lực; là nơi các quyền tư pháp của công dân đã và đang bị vi phạm nghiêm trọng. Mỹ tự xưng là nước giàu mạnh nhất thế giới, nhưng cũng là nơi mà tình trạng vô gia cư phổ biến ở nhiều thành phố. Mỹ luôn khoe khoang những giá trị của Mỹ về nhân quyền thì chính tại nước Mỹ thể hiện sự bất bình đẳng nam nữ và sự hành hung trẻ em rõ rệt nhất. Mỹ cũng là nước điển hình nhất về sự kỳ thị, phân biệt chủng tộc. Mỹ đã và đang xâm phạm thô bạo chủ quyền an ninh quốc gia của nhiều nước trên thế giới.
Mỹ: Một xã hội tràn đầy bạo lực
Theo số liệu của báo chí nước ngoài, năm 1998 nước Mỹ có 12,47 triệu vụ án phạm tội, 1,53 triệu vụ án phạm bạo lực và 17.000 vụ mưu sát. Như vậy, tính bình quân cứ 100 nghìn người dân thì có 4.616 vụ án, 566 vụ án bạo lực. Tính từ năm 1977 đến năm 1996 đã có hơn 400 nghìn người Mỹ bị mưu sát. Một vài con số đó đủ để thấy tình trạng bạo lực ở Mỹ đang hoành hành dữ đội như thế nào!
Mỹ là nước có số lượng người dân tàng trữ và sử dụng súng đạn nhiều nhất trên thế giới. Theo số liệu của Cục điều tra liên bang Mỹ, trong 3 tháng (9, 10 và 11 - 2001), số lượng súng đạn và chất nổ được tiêu thụ ở Mỹ tăng từ 9% lên 22%. Chỉ tính riêng tháng 10-2001, số người có đăng ký sử dụng vũ khí lên tới 1,02 triệu khẩu súng; bình quân mỗi năm nước Mỹ có hơn 15.000 người bị chết do súng đạn. Trong lịch sử nước Mỹ đã có 3 tổng thống bị ám sát, trong đó có 2 bị bắn chết và 1 bị trọng thương. Một trong những nguyên nhân chính làm bạo lực gia tăng ở Mỹ là vì ngay từ bé, thanh thiếu niên đều chịu tác động của phim ảnh bạo lực. Trong thanh niên nước Mỹ, có quan niệm giải quyết tất cả mọi vấn đề trong quan hệ chỉ có thể bằng súng đạn.
Quyền tư pháp của công dân bị xâm phạm nghiêm trọng
Thứ nhất, số án tử hình ở nước Mỹ ngày một tăng. Điều trớ trêu thay là họ lên án nước này, nước nọ xử tử hình nhiều, nhưng hiện nay luật pháp liên bang và luật pháp 38 bang của Mỹ vẫn cho phép kết án tử hình. Từ năm 1976 đến nay, họ đã hành quyết hơn 600 người, trong số đó có không ít người bị oan ức.
Thứ hai, số người bị giam giữ trong các nhà tù ở Mỹ cũng đứng vào hàng đầu thế giới. Từ năm 1992 đến năm 2000 có 670.000 người đã bị đưa vào nhà tù. Hầu hết số tù nhân trong các nhà tù ở Mỹ là những người da đen. Điều kiện sống của tù nhân trong các nhà tù ở Mỹ cũng tồi tệ không kém gì so với những nước bị Mỹ lên án là đối xử tàn tệ với tù nhân.
Thứ ba, ở nước Mỹ ngày càng có thêm những hành vi vô nhân tính. Chẳng hạn, tháng 2-2002, dân chúng Mỹ cũng như thế giới rất sửng sốt về chuyện 3 công ty hoả táng ở thành phố At-lan-ta đều nhận tiền dân thuê hoả táng cho thân nhân của họ, nhưng cả 3 công ty đều đưa những xác này vào chất đống trong rừng. Người ta phát hiện hành động vô nhân tính này đã diễn ra trong 15 năm qua và ít nhất 300 thi hài đã bị ném ra rừng.
Tình trạng nghèo đói, vô gia cư ở nước Mỹ ngày càng tăng
Hai mươi năm qua, khoảng cách chênh lệch tài sản giữa những người có thu nhập cao và người có thu nhập thấp ngày càng lớn. Từ năm 1979 đến năm 1999, chênh lệch thu nhập bình quân của 5% gia đình giàu nhất nước Mỹ so với thu nhập bình quân của 20% gia đình nghèo nhất nước Mỹ đã tăng từ 10 lần lên 19 lần. Mỹ hiện là nước có khoảng cách giàu nghèo lớn nhất thế giới. Năm 1999, Mỹ có 10% số gia đình, bao gồm 19 triệu thanh niên và 12 triệu trẻ em không được bảo đảm về thực phẩm. Năm 2001, Mỹ đã phải cung cấp lương thực khẩn cấp cho 23 triệu người. Theo báo cáo hằng năm của Hội nghị thị trưởng các thành phố Mỹ công bố tháng 12-2001, trong các thành phố chủ yếu của Mỹ, số người chịu đói rách không có nhà ở tăng nhanh trong năm 2001. Tại 27 thành phố được điều tra, số người yêu cầu cứu tế thực phẩm khẩn cấp đã tăng 23% và yêu cầu khẩn cấp về nhà ở tăng 13%. Theo số liệu của Bộ Lao động Mỹ công bố, số người sống nhờ vào chế độ cứu tế hiện nay là 4,02 triệu người; hơn 2 triệu người không có nhà ở, ban đêm những người này thường ngủ ở vỉa hè, công viên, trong các thùng xe rác, nhà ga... Một điều rất trớ trêu, ở Mỹ giá trị tính mạng của người giàu và người nghèo rất khác nhau. Tờ "Liberation" của Pháp số ra ngày 9-1-2002 đã phanh phui: quỹ bồi thường liên bang của Chính phủ Mỹ quy định mức bồi thường cho nạn nhân trong sự kiện ngày 11-9-2001 căn cứ vào tuổi tác, mức lương và số người trong gia đình, sau đó mới cộng thêm bồi thường về mặt tinh thần. Theo phương thức đó, đã có một kết quả khiến mọi người hết sức sửng sốt: nếu nạn nhân là phụ nữ thì chồng và 2 con được bồi thường 500.000 USD, nhưng nếu nạn nhân là nam giới và là quản lý kinh doanh ở phố Uôn thì vợ goá và 2 con của ông ta được bồi thường 4,5 triệu đô la. Như vậy, giá trị con người khi tính bồi thường cũng chênh lệch ghê gớm!
Sự bất bình đẳng nam nữ trong xã hội Mỹ đang gia tăng
Điều nghiêm trọng nhất là phụ nữ Mỹ luôn bị bạo lực đe dọa. Theo thống kê chính thức của Mỹ, cứ 15 giây thì có một phụ nữ bị đánh đập, hằng năm có khoảng 700.000 vụ phụ nữ bị cưỡng hiếp. Trong các nhà tù, hầu hết các nữ tù nhân bị quấy rối tình dục, bị giám thị cưỡng hiếp. Theo điều tra của Tổ chức ân xá quốc tế về trẻ em thì quyền lợi con trẻ ở Mỹ cũng không được bảo đảm. Mỹ là một trong hai nước trên thế giới không chịu ký bản Công ước Quyền trẻ em và là một trong số ít nước trên thế giới vẫn thực hiện án tử hình đối với phạm nhân vị thành niên.
Tình trạng trẻ em bị mất tích cũng rất nghiêm trọng. Theo Cục điều tra Liên bang Mỹ công bố năm 2001, năm 1999 có 750 nghìn trẻ em mất tích, chiếm 90% tổng số người bị mất tích trong cả nước, và như vậy bình quân một ngày có 2.100 trẻ em bị mất tích.
Nước Mỹ là quốc gia điển hình của sự phân biệt chủng tộc
Theo tạp chí "Diễn đàn kinh tế thế giới" (tháng 7 - 8-2000), trong số 535 nghị sĩ quốc hội Mỹ thì chỉ có 19 nghị sĩ người gốc Mỹ La - tinh được quyền bỏ phiếu, chiếm 3,4%, trong khi tỷ lệ người gốc Mỹ La - tinh của dân số Mỹ là 12,5%; người da đen tuy chiếm 13% dân số Mỹ nhưng chỉ có 5% số người da đen trong số quan chức dân cử. Tỷ lệ thất nghiệp của người da đen gấp 2 lần tỷ lệ thất nghiệp của người da trắng. Người da đen làm công việc dịch vụ lương thấp hơn 2 lần so với người da trắng.
Theo Báo cáo của Liên Hợp quốc, tại Mỹ cùng phạm một tội như nhau nhưng người da màu thì chịu mức trừng phạt nặng gấp 2 - 3 lần so với người da trắng. Số người da đen bị kết án tử hình do giết người da trắng nhiều gấp 4 lần so với số người da trắng bị kết án tử hình do giết người da đen.
Nước Mỹ xâm phạm thô bạo và trắng trợn nhân quyền các nước khác trên thế giớiMỹ là nước điển hình dùng sức mạnh quân sự để trừng phạt những quốc gia, những dân tộc không theo ý đồ của Mỹ. Chiến tranh vùng Vịnh, chiến tranh Ban- căng những năm vừa qua là một ví dụ. Theo số liệu thống kê, trong 10 năm cuối của thế kỷ XX, Mỹ đã 40 lần sử dụng vũ lực ở nước ngoài để trừng phạt những nước không theo cây gậy chỉ huy của Mỹ. Cho đến nay, tính ra Mỹ đã đóng quân ở hơn 40 nước. Khi thực hiện các cuộc xâm lược, Mỹ đã không ngần ngại sử dụng vũ khí hoá học. Ở rất nhiều nơi có quân Mỹ đóng, họ đã gây ra không ít hành động vi phạm nhân quyền, mà điển hình là nạn cưỡng hiếp phụ nữ. Theo điều tra, hiện nay Mỹ có gần 100 công ty chế tạo và bán ra nước ngoài các dụng cụ tra tấn bị cấm với số lượng lớn như roi điện, xích chân, khoá tay có răng cưa, các dụng cụ tra tấn kỹ thuật cao có thể làm tổn thương hoặc chết người ngay tại chỗ.
Mỹ là nước duy nhất trên thế giới đã sử dụng bom nguyên tử giết hại hàng chục vạn người dân vô tội ở Nhật Bản trong giai đoạn cuối của cuộc chiến tranh thế giới thứ hai. Còn trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, Mỹ đã sử dụng 72 triệu lít hoá chất độc (trong đó có tới 44 triệu lít chất độc màu da cam), huỷ hoại môi sinh nhiều vùng rộng lớn của Việt Nam và hàng triệu người dân Việt Nam đang phải gánh chịu những hậu quả nặng nề của nó. Thế nhưng, khi các nạn nhân Việt Nam bị chất độc da cam/đi-ô-xin của Mỹ kiện các công ty hoá chất Hoa Kỳ sản xuất các chấtđộc giết người đó, thì chính Toà án liên bang Mỹ ở quận Brúc-clin đã bác đơn của các nạn nhân do họ gây ra. Điều này đã dấy lên làn sóng phẫn nộ của dư luận quốc tế. Làn sóng ủng hộ vụ kiện của các nạn nhân Việt Nam bị chất độc da cam/đi-ô-xin ngày càng mạnh mẽ hơn. Ngay trong khi ở Mỹ đang diễn ra vụ kiện trên, thì cũng chính tại Pa-ri (Pháp) đã diễn ra cuộc hội thảo quốc tế về ảnh hưởng của chất độc da cam đối với con người trong chiến tranh Mỹ gây ra ở Việt Nam. Dư luận quốc tế đã cực lực lên án sự dã man khủng khiếp của những kẻ sử dụng chất độc nàyđối với con người. Ông G. Au-bơ-ri, Trưởng Tổ chức cứu trợ-phát triển (CRS) của Mỹ tại Việt Nam, ông S. Oa-gơ, giảng viên Quốc tế học người Mỹ, trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn và nhiều người nước ngoài khác nữa đang công tác ở Việt Nam đều bày tỏ thái độ ủng hộ vụkiện và đề nghị Chính phủ Mỹ phải bù đắp cho những nạn nhân chất độc da cam ở Việt Nam và nhấn mạnh rằng ảnh hưởng chất độc da cam đối với con người là rất khủng khiếp.
Sau thất bại trong cuộc chiến tranh xâm lược ở Việt Nam, Mỹ vẫn tiếp tục thực hiện âm mưu "diễn biến hoà bình", nuôi dưỡng bọn phản động người Việt lưu vong trên đất Mỹ, xúi giục, tổ chức và tài trợ cho các hoạt động khủng bố, bạo loạn lật đổ, kích động dòng người ra đi bất hợp pháp, hòng kiếm cớ để can thiệp vào Việt Nam. Trong những năm gần đây, được sự xúi giục và hà hơi tiếp sức của các thế lực thù địch ở nước ngoài, trong đó có có các thế lực thù địch lưu vong trên đất Mỹ, bọn phản động trong nước đã gây ra một số vụ bạo loạn gây mất ổn định ở các tỉnh Tây Nguyên Việt Nam, hòng gây mất ổn định chính trị. Nhưng các thủ đoạn đê hèn đó đã kịp thời bị dập tắt. Đồng bào các tỉnh Tây Nguyên luôn cảnh giác với cái gọi là "dân chủ, nhân quyền" của các thế lực nước ngoài đưa vào và về cái gọi là "Nhà nước Đề Ga” mà chúng âm mưu dựng lên hòng phá hoại khối đại đoàn kết các dân tộc ở Tây Nguyên, gây mất ổn định cuộc sống an lành của đồng bào các dân tộc ta đã sinh sống lâu đời trên mảnh đất giàu truyền thống này.
Trong khi Mỹ đưa ra các đạo luật phê phán nhân quyền ở những nước khác, nhưng chính Mỹ là nước bị chỉ trích về vi phạm nhân quyền nhiều nhất. Tờ Tự do (An-giê-ri) số ra ngày 14-3-2005 đăng bài nhan đề “Mỹ, một tấm gương tồi” trong đó nêu rõ: "Mỹ là một trong những nước bị chỉ trích nhiều nhất về vấn đề tôn trọng quyền con người trong khi họ thường xuyên lớn tiếng rêu rao về dân chủ và nhân quyền". Bài báo cũng dẫn lời Giám đốc Ủy ban Giám sát nhân quyền (HRW) Ken-nét Rốt cho rằng “Mỹ là một trong những nước vi phạm nghiêm trọng vấn đề nhân quyền”. Ông nêu rõ, "trên thực tế Mỹ thường xuyên can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của các nước khác dưới chiêu bài nhân quyền". Việc chính phủ Mỹ công khai thừa nhận để xẩy ra những hành động ngược đãi tù nhân tại nhà tù ở I-rắc đã làm hoen ố thêm hình ảnh của Mỹ trong lĩnh vực này. Do vậy, bài báo trên kết luận, báo cáo nhân quyền của Mỹ hằng năm, đặc biệt là Báo cáo nhân quyền năm 2004 của Mỹ đã "mất thiêng" và gây bất bình đối với nhiều nước trên thế giới.
Thủ đoạn "Nhân quyền của Mỹ" vô cùng thâm độc và nguy hiểm. Lợi dụng chiêu bài "nhân quyền", Mỹ và phương Tây đã can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của các nước, gây chia rẽ, mất lòng tin, gây dựng những bộ phận, những hạt nhân chống đối ngay trong lòng các nước xã hội chủ nghĩa. Hiện nay, các thủ đoạn thâm độc này đang được Mỹ và các thế lực thù địch áp dụng vào Việt Nam và các nước khác, nhằm xây dựng "tự do", "nhân quyền" kiểu Mỹ ở các nước này và cuối cùng là thực hiện ý đồ "lãnh đạo thế giới" bằng những "ý tưởng và giá trị dân chủ của Mỹ".
Nhân dân ta cũng như các dân tộc khác trên thế giới cần luôn luôn nâng cao cảnh giác và đoàn kết nhất trí chống lại chính sách "Nhân quyền của Mỹ " và ý đồ can thiệp vào công việc nội bộ nước khác của Mỹ và các thế lực thù địch.
LE at 10/08/2008 02:15 pm comment
sâu sắc
No comments:
Post a Comment